دیدبان: *** انفجارهای بیروت؛ آنچه گذشت...

روز سه شنبه ۲۸ آبان (۱۹ نوامبر 2013)، انفجارهایی در برابر سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیروت، پایتخت لبنان روی داد و تاکنون به کشته شدن 23 تن و زخمی شدن نزدیک به 200 نفر منجر گردیده است.

طی این انفجارها سرتیم حفاظت، محافظ شخصی سفیر، چهار نفر از تیم خبری شبکه "العالم" جان باختند. همچنین حجة‌الاسلام و المسلمین ابراهیم انصاری، رایزن فرهنگی ایران بر اثر شدت جراحات وارده به شهادت رسید.

شدّت این انفجارها به دست گروهک "القاعده" به حدی بود که طبق تخمین منابع محلّی حدود 200 کیلو ماده منفجره تی.ان.تی در این خودرو جاسازی شده بود.

*** نقض قوانین بین‌المللی در مصونیت تام دیپلمات‌ها

"مصونیت دیپلماتیک" (Diplomatic immunity)، امروزه یکى از اصول به رسمیت شناخته شده روابط بین‌الملل است، ابعاد مختلف آن قانونمند و لازم‌الإجرا شده و از سوی تمامی کشورهای جهان اعمال می‌شود. بر اساس حقوق بین‌الملل مأموران دیپلماتیک هر دولتی در خاک کشورهای دیگر (حتی کشورهایی که نسبت به دولت مفروض، "دشمن" تلقّی می‌شوند) از امنیت جانى، مالى و شغلى برخوردارند. از این امنیت تام، با عنوان "مصونیت دیپلماتیک" یاد می‌شود.

دیپلمات‌های داراى این مصونیت، از تعقیب قانون و مأموران کشور مقصد در امانند، بدین معنی که امتیازاتى به آنان داده می‌شود که سایر مردم، حقّ استفاده از آن را ندارند.

واقعه‌ای که روز سه‌شنبه در مورد سفرای ایرانی مقیم بیروت رخ داد، نقض کامل این اصل قانونی بین‌الملل بود. البته چنان که باید و شاید در رسانه‌های غربی پررنگ نشد.

دولت‌های آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلیس، اتحادیه اروپا، چین، سازمان ملل، دبیرکل اتحادیه عرب، پنج عضو دائم شورای امنیت، مصر، سوریه، عراق، جنبش جهاد اسلامی فلسطین، ونزوئلا و مقامات لبنان انفجارهای تروریستی بیروت را محکوم کرده‌اند.

*** پاسخ به سه سؤال در مثلث "زمان، مکان، عاملان"

· زمان

سؤال اول- چرا انفجارهای اخیر بیروت، درست در "برهه زمانی کنونی" رخ داد؟

برای روشن شدن پاسخ به این سؤال باید به وقایعی توجه کنیم که در شرایط فعلی، رویدادهای منطقه و جهان را تحت تأثیر خود قرار داده و می‌دهند.

تحلیلگران سیاسی بر این باورند که به دلیل پیشروی سربازان "بشار اسد" در جبهه‌های مختلف، به زودی وضعیت جنگ سوریه تغییر یافته و جایگاه "بشار اسد" و طرفدارانش در نشست ژنو 2 تقویت خواهد شد. نشست ژنو درباره سوریه احتمالاً در ماه دسامبر برگزار می‌شود.

برای شرکت در نشست ژنو 2 درباره سوریه از ایران نیز دعوت به عمل آمده، آن هم بدون آنکه تهران اعلام کرده باشد شرایط ژنو یک را پذیرفته است. با این حساب، دستاورد جدید ایران نهایتاً به سود راهبردهای ضدّ صهیونیستیِ نظام حاکم بر سوریه خواهد بود؛ و چه خبری برای معترضان سوری از این بدتر؟!

روز سه‌شنبه (روز وقوع انفجارهای تروریستی بیروت در سفارت ایران)، درست یک روز قبل از دور دوم مذاکرات ژنو با موضوع انرژی هسته‌ای کشورمان بود.

مذاکرات اتمی، تبدیل به یکی از مهم‌ترین سوژه‌های خبری رسانه‌های مختلف دنیا شده و به عقیده صاحب‌نظران، احتمال بالایی برای توافق هسته‌ای میان ایران و 5+1 وجود دارد.

در شرایطی که ایران، به عنوان متحد اصلی و استراتژیک دمشق در منطقه، توانسته است با حمایت‌های موثر خود از ملت سوریه و حکومت قانونی "بشار اسد" طی ماه‌های اخیر موازنه قدرت در عرصه‌های نبرد داخلی را تغییر دهد، لذا طبیعی است دستیابی به توافق با غرب بر سر پرونده هسته‌ای، در آینده به طور ناخودآگاه منجر به تقویت مواضع و راهکارهای ایران در قبال بحران سوریه بشود و تهران دست بالاتری از همتایان منطقه‌ای‌اش کسب کند.

این خوش‌بینی نسبت به رفع چالش‌های میان ایران و غرب، تلخ‌ترین پیامدها را برای جنگ‌افروزان منطقه‌ای به ویژه در سوریه دارد. همین مسئله، تروریست‌ها را بیش از پیش عصبانی کرده است.

خاموشی آتش جنگ در سوریه به طرق صلح‌آمیز و سیاسی، مطالبه ایران است و راهکارهای پیشنهادی ایران، به ضرر تروریست‌های سوری تمام می‌شود. علاوه بر این به احیاء و تقویت محور کلاسیک مقاومت (ایران، لبنان، سوریه، حماس، اخوان‌المسلمین) خواهد انجامید. پس به خوبی می‌توان گفت انفجارهای 19 نوامبر سفارت ایران در بیروت، نوعی ابراز خشم کسانی است که از روند مثبت مذاکرات هسته‌ای در ژنو خشمگین هستند.

شایان ذکر است "سید حسن نصرالله"، دبیرکل حزب الله لبنان در سخنرانی هفته گذشته خود به مناسبت عاشورای حسینی در حومه جنوب لبنان، از هرگونه توافق هسته‌ای ایران استقبال کرد و گفت: «اگر توافقی میان ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای این کشور صورت گیرد، جناح ما از نظر داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی قوی‌تر خواهد شد.»

· مکان

سوال دوم- چرا "بیروت" به عنوان هدف این اقدام تروریستی قرار گرفت؟

همگی می‌دانیم که در حال حاضر لبنان، یکی از کشورهایی است که بیشترین تنوع اقلیت مذهبی در منطقه را دارد. ایجاد تفرقه مذهبی در میان مردم لبنان، هدفی شوم اما سرنوشت‌ساز برای رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود. یکی از جنبش‌های ملّی لبنان، ضربه به وحدت، امنیت و ثبات کشور را هدف از اقدام تروریستی اخیر در بیروت دانست و گفت:

«چنین جنایتی فقط می‌تواند هدف ایادی رژیم صهیونیستی باشد. اسرائیل برای ضربه زدن به ایران و ایجاد فتنه قومی- مذهبی این اقدام را انجام داده است. متأسفانه گروه‌های تکفیری، متحجّر و منحرفی هم وجود دارند که در جهت تأمین مطالبات این رژیم، بهترین ابزار هستند.»

"علی مقداد" نماینده حزب‌الله لبنان نیز ضمن محکوم کردن انفجارهای مقابل سفارت ایران در بیروت، گفت: «به آنها که این حمله را انجام دادند می‌گوییم که نمی‌توانید ما را شکست دهید. ما پیامی را دریافت کردیم که فرستنده آن را می‌شناسیم و می‌دانیم چگونه تلافی کنیم.»

· عاملان

سوال سوم- "عاملان" این جنایت تروریستی با چه اهداف و انگیزه‌هایی وارد شده‌اند؟

گروهک شبه‌نظامی موسوم به "کتائب عبدالله عزام" وابسته به تروریست‌های القاعده، در همان ظهر روز سه شنبه با انتشار بیانیه‌ای بر سایت توییتر مسئولیت حادثه تروریستی سفارت ایران در بیروت را بر عهده گرفتند.

چنانچه گفته شد، دو سری از مذاکرات هسته‌ای ژنو (7 الی 9 و 20 الی 23 نوامبر 2013) باعث شدند که نگاه دیپلمات‌های غربی موقّتاً از روی سوریه برداشته شده و به مذاکرات هسته‌ای ایران معطوف گردد. قاعدتاً در این وضعیت، معترضان و شبه‌نظامیان سوری، به پشتوانه حامیان خلیج‌نشین خود، درصدد "جلب توجه" افکارعمومی بر می‌آیند.

همزمان با این خزیدن به حاشیه، تروریست‌های تکفیری سوریه به ضعف عملیاتی خود نیز آگاه شده‌اند. چراکه هنوز داغ نبرد مهم "القصیر" بر دل آنان سرد نشده بود که عملیات "القلمون" معادلات نظامی ارتش و گروه‌های تکفیری را به کلی دگرگون ساخت.

اکنون بسیاری از شهرهای اشغال شده توسط تروریست‌ها، به دست ارتش سوریه آزاد گردیده‌اند.

فرماندهان اصلی در اتاق عملیات مشترک که شامل فرماندهان ارتش سوریه و حزب‌الله می‌شود، بر اداره و رهبری سیر عملیات نظامی در سوریه نظارت دارند. آنان به روزنامه "العرب" گفته‌اند که «وضعیت در جرود، عرسال، القلمون و کوه‌های الزبدانی و سرغایا به مرحله‌ای رسیده که دیگر به هیچ وجه امکان چشم‌پوشی از وضعیت آن مناطق امکان‌پذیر نبود و محال بود که بتوان حتی یک روز نسبت به اوضاع آن بی‌تفاوت شد. ما در حال حاضر در حال پیشروی مداوم هستیم و به زودی همه چیز به نفع ما تغییر می‌کند.»

آنها در ادامه گفته‌اند:

«این منطقه از یک سو مشرف به عرسال لبنان و از سوی دیگر دمشق است که به مرکزی برای تجمع بیش از 20 هزار نفر از شرورترین عناصر تکفیری وابسته به گارد اسلام و حرکت "داعش" (دولت اسلامی عراق و شام) تبدیل شده است.»

برتری‌های میدانی در جبهه "القصیر" و "القلمون" سوریه، افراطیون را به فکر جبران ناکامی‌هایشان، این بار در جبهه‌ای فراتر از مرزها انداخت. تلاش برای کشاندن نبرد سوریه به خاک لبنان، و انفجار سفارت ایران در بیروت، در حقیقت داخل شدن در جبهه‌ای است که تروریست‌ها بتوانند پیام‌های متعددی را به مخاطبانشان مخابره کنند.

گزارش از: طاهری

منبع: باشگاه خبرنگاران